Клюні

Клюні́ (фр.: Cluny) — былое бенедыкцінскае абацтва ў Верхняй Бургундыі, недалёка ад Макона.

Гісторыя

У верасні 909 года герцаг Аквітаніі Гільём I Набожны заснаваў на базе сваёй вілы Клюні бенедыкцінскі кляштар святых Пятра і Паўла. Першым настаяцелем стаў абат Бернон.

Адметнай рысай Клюні было тое, што кляштар быў выняты з-пад улады як свецкіх кіраўнікоў, так і мясцовага біскупа і падпарадкоўваўся непасрэдна Папе. Неўзабаве кляштар, у якім выконваўся строгі бенедыкцінскі статут, стаў на чале невялікі кангрэгацыі з сямі кляштароў.

Другім настаяцелем кляштара быў святы Адон Клюнійскі, які стаў адной з галоўных дзеючых асоб Клюнійскай рэформы. У 931 годзе Папа Ян XI дараваў абату Адону прывілей прымаць пад сваю юрысдыкцыю кляштары, якія праводзілі ў сябе Клюнійскую рэформу, сутнасць якой складалася ў адраджэнні строгага духоўнага і аскетычнага жыцця ў перыяд заняпаду манаства. Гэты прывілей спрыяў хуткаму росту кангрэгацыі з цэнтрам у Клюні, нягледзячы на магутнае процідзеянне французскага епіскапата, які не жадаў губляць кантроль над французскімі кляштарамі. Пры абаце Адылоне (994—1049) да Клюні адносілася ўжо большая частка французскіх і бургундскіх кляштараў. Пры настаяцелях Гуга Клюнійскім (1049—1109) і Пятры Вялебным (1122—1157) само абацтва дасягнула росквіту, а кангрэгацыя перасягнула межы сучаснай Францыі, клюнійскія кляштары з'явіліся ў Італіі, Іспаніі, Англіі, Германіі і Польшчы, а агульны лік іх набліжаўся да 2000.

Кляштар карыстаўся вялікім уплывам і аўтарытэтам у грамадстве. Абаты Клюні аказвалі істотны ўплыў на рэлігійную і свецкую палітыку. З абацтва выйшла 12 кардыналаў і некалькі Пап, у тым ліку Папа Рыгор VII, ініцыятар Грыгарыянскай рэформы, якая шмат у чым базіравалася на падмурку Клюнійскай рэформы. З першых дзевяці настаяцеляў Клюні пяцёра былі прылічаны да ліку святых. У Клюні строга сачылі за дысцыплінай, надавалі вялікае значэнне аскетызму. Асаблівая ўвага надавалася поўнай глыбокай пашане здзяйсненню літургіі, працяглым малітвам. Паколькі ў абацтве заахвочвалася маўчанне, у Клюні выпрацавалася асаблівая мова жэстаў. У XII стагоддзі манастырская бібліятэка налічвала 570 манускрыптаў і была адной з самых вялікіх у Еўропе.

Першы храм абацтва (Клюні I) быў пабудаваны пры абаце Берноне ў 927 годзе. У канцы X стагоддзя пры абатах Маёле і Адылоне царква была цалкам перабудавана (Клюні II). Гіганцкая базіліка, вядомая як Клюні III, была збудавана ў 1088—1095 гадах і аказала моцны ўплыў на раманскі стыль у архітэктуры. Даўжыня базілікі складала 187 м, вышыня — 30 метраў, што рабіла яе самай вялікай царквой Еўропы аж да будаўніцтвы Сабора Святога Пятра.

З XIII стагоддзя пачаўся паступовы заняпад абацтва, выкліканы фінансавымі праблемамі, паслабленнем манастырскіх нораваў і ўзвышэннем іншых манаскіх ордэнаў, у першую чаргу цыстэрцыянцаў, іншай рэфарматарскай галіны бенедыкцінцаў, і зноў створаных жабрацкіх ордэнаў. У 1516 годзе кароль Францыі дамогся права прызначаць абатаў Клюні, што прывяло да яшчэ большага заняпаду кляштара. У 1562 годзе Клюні быў цалкам разрабавана гугенотамі.

Абацтва Клюні было зачынена пасля Вялікай французскай рэвалюцыі ў 1790 годзе, трыма гадамі пазней спалена і разрабавана сялянамі. У 1798 годзе рэшткі абацтва былі прададзены і некалькі дзесяцігоддзяў выкарыстоўваліся як каменяломня. Да нашых дзён захавалася толькі каля 10 % працэнтаў базілікі Клюні III, у тым ліку паўднёвая званіца. Захаваныя пабудовы былі рэстаўраваны ў XX стагоддзі. У наш час у будынках абацтва размяшчаецца навучальная ўстанова — клюнійскі цэнтр Нацыянальнай вышэйшай школы мастацтваў і рамёстваў.

Першыя абаты кляштара

  • Бернон (909—926)
  • Адон (926—942), святы
  • Аймар (942—954)
  • Маёль (954—994), святы
  • Адылон (994—1049), святы
  • Гуга (1049—1109), святы
  • Понс (1109—1122)
  • Гуга II (1122—1122)
  • Пётр Вялебны (1122—1157), святы

Гл. таксама

  • кангрэгацыя Клюні
  • Клюнійская рэформа
  • Недалёка ад Клюні знаходзіцца сусветна вядомая экуменістыченая абшчына Тэзэ.
  • У гонар абацтва названы астэроід (229631) Клюні.

Зноскі

Літаратура

Спасылкі

Пералічаны ў наступных катэгорыях:
Дадаць каментар
Парады і падказкі
Jean-Paul
8 Сентября 2013
magnifique ville, et n'oubliez pas de visiter les ruines
????️????Domy????????️ De Groof
Avec Ria mon épouse, faut pas oublier ce détail... oeps
5.9/10
654 людзей былі тут
Château D'igé

пачынаючы $190

ibis budget Mâcon Nord

пачынаючы $49

Hotel Restaurant La Place

пачынаючы $79

Les Portails Bleus

пачынаючы $96

Oeno-tonneaux

пачынаючы $92

Hôtel Charme en Mâconnais

пачынаючы $36

Рэкамендаваны славутасці бліжэйшых

Глядзіце ўсе Глядзіце ўсе
Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Rock of Vergisson

The Rock of Vergisson is a limestone peak in Saône-et-Loire, France.

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Château de Nobles

The Château de Nobles is a castle in the French commune of La

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Rock of Solutré

The Rock of Solutré (French: Roche de Solutré), is a limestone e

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Château de Balleure

The Château de Balleure is a castle in the commune of Étrigny in the S

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Chateau Des Moriers

Chateau Des Moriers з'яўляецца турыстычнай славутасцю, адзін з

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
La Ferté Abbey

Founded in 1113, the Cistercian abbey La Ferté was the first of the

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Côte de Brouilly

薄酒萊葡萄酒(法文:-{Les Vins du Beaujolais}-,或常常單純簡

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Chalon Cathedral

Chalon Cathedral (Cathédrale Saint-Vincent de Chalon-sur-Saône) is a f

Падобныя турыстычныя славутасці

Глядзіце ўсе Глядзіце ўсе
Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Ціханскае абацтва

Ці́ханскае абацтва (magyar. Tihanyi apátság [ˈtihɒɲ]) — абацтв

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Melk Abbey

Melk Abbey or Stift Melk is an Austrian Benedictine abbey, and one of

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Durham Cathedral Priory

Durham Priory was a Benedictine priory associated with Durham

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Мон-Сен-Мішэль

Мон-Сен-Мішэль (фр.: Mont Saint-Michel, нармандск.: M

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Monastery of San Xulián de Samos

The Monastery of St Julian of Samos (Galician: Mosteiro de San Xulián

Паглядзець усе падобныя месцы