Тыўанака

Тыўана́ка (аймара: Tiwanaku; ісп.: Tiahuanaco) — помнік сусветнай спадчыны на захадзе Балівіі каля паўднёвага берага возера Тытыкака на вышыні 3850 м, цэнтр дакалумбавай цывілізацыі Новага Свету.

Гісторыя

Тыўанака ўяўляў сабою гарадское паселішча, якое з'яўлялася цэнтрам буйной імперыі паміж II ст. да н. э. - X ст. н. э. У перыяд яго росквіту насельніцтва складала каля 30 000 - 70 000 чалавек. Тыўанака ўзнік на горнай раўніне, дзе здаўна існавала абрашальнае земляробства. Возера Тытыкака лічылася важным сакральным цэнтрам. Першыя манументальныя будынкі пачалі ўзводзіцца ў II ст. н. э., аднак найбольш грандыёзныя пабудовы датуюцца не раней за 375 г. н. э.

Асаблівасцю мясцовай архітэктуры было выкарыстанне вялікіх адкрытых прастораў. Сэрцам горада з'яўляліся манументальныя будынкі для рэлігійных цырымоній. Яны ўзводзіліся з маналітных каменных блокаў. Вылучаюць прамавугольныя блокі і блокі, якія захоўвалі сколы і натуральныя выманні. На іх захаваліся канаўкі для разразання каменю, сляды бронзавых клямак для транспартыроўкі. Рэлігійны цэнтр месціўся на штучным узвышшы з плоскай вяршыняй, брукаванай каменем. Яна была аддзелена ад астатняга горада каналам. Некаторыя ірыгацыйныя пабудовы знойдзены і знутры.

Знешні горад уяўляў сабою сціплыя жылыя і гаспадарчыя пабудовы з неабпаленай цэглы на каменных фундаментах. Керамічныя вырабы адрозніваюцца вялікай колькасцю высокіх пасудзін з упрыгожваннямі. Мяркуюць, што ў Тыўанака існавала масавая вытворчасць керамікі з выкарыстаннем прэс-форм. Жыхары горада займаліся ткацтвам, выраблялі яркія жоўтыя тканіны, вопратку і складаныя галаўныя ўборы.

Этнічны склад насельніцтва Тыўанака дакладна не вядомы. Доўгі час меркавалі, што ён быў населены аймара, паколькі менавіта яны складаюць большасць насельніцтва ў нашы дні. Аднак археалагічныя, лінгвістычныя і генетычныя даследаванні апошніх дзесяцігоддзяў не падцвярджаюць гэтага. Мяркуюць, што прамымі нашчадкамі тыўанаканцаў могуць быць уру.

Заняпад Тыўанака звязваюць з кліматычнымі зменамі і нападамі з боку паўночных суседдзяў (магчыма, аймара). Ужо ў XI ст. горад быў практычна пакінуты жыхарамі.

Археалогія

Руіны рэлігійнага цэнтра Тыўанака былі вядомы ўжо інкам і іспанскім канкістадорам. Першыя навуковыя даследаванні пачаліся з 1860-х гг. Першая падрабязная праца, прысвечаная Тыўанака, была апублікавана ў 1892 г. у Германіі.

З 1960-х гг. урад Балівіі рабіў захады для археалагічнага вывучэння і аднаўлення пабудоў. Комплексныя раскопкі пачаліся ў 1972 г. дзякуючы спецыялістам універсітэта Чыкага.

Ахова

У 2000 г. комплекс Тыўанака быў уключаны ў спіс сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

Славутасці

Сучасны комплекс Тыўанака ўключае наступныя славутасці:

Назва Выява Апісанне
Піраміда Акапана Пабудавана па-над натуральнай геалагічнай фармацыяй у форме квадрата. Аснаванне займае 16 м². На плоскай вяршыні знойдзена яміна. Археолагі лічаць, што яна выкарыстоўвалася для захавання вады або з’яўляецца рэшткамі працы ранніх скарбашукальнікаў.
Храм Каласасая Рытуальная платформа 120 м × 130 м ў атачэнні сцен з блокаў пясчаніка і андэзіта. Знутры знаходзяцца пабудовы з маналітаў, вядомыя як «квартал святароў».
Вароты Сонца Частка Каласасая, брама з аднаго маналітнага блока. Часцяком выкарыстоўваецца як сімвал Тыўанака.
Падземны храм Мяжуе з Каласасая. Уяўляе паглыблены двор 28 м × 26 м. Некаторыя даследчыкі лічаць, што храм сімвалізаваў замагільны свет, а Каласасая — зямны.
Кантатайта Руіны невядомага прызначэння. Знаходзяцца ў стане даследавання.
Путуні, або палац саркафагаў Меркаванае месца магільняў.
Пума-Пунку, або брама пумы Рэшткі храмавага комплекса.
Музей Сучасны крыжападобны будынак для экспазіцый.

Спасылкі

Сусветная спадчына ЮНЕСКА, аб'ект № 567
рус.англ.фр.

даведнік на сайце Wikivoyage

Пералічаны ў наступных катэгорыях:
Дадаць каментар
Парады і падказкі
Cintbel Isabel
23 Люты 2014
Mucha vigilancia, limpio, el museo lítico debe mejorar. Bonito lugar.
Erick Saenz
4 Снежань 2017
Ruinas pre incas
Fausto Lopez R
16 Августа 2017
Sitio arqueologico
Enrique Moncada
4 Сентября 2013
Cuiden el lugar!!!!
Camino Real

пачынаючы $256

Inca Utama Hotel

пачынаючы $90

Inca's Room

пачынаючы $25

Hotel Rosario La Paz

пачынаючы $93

Las Brisas

пачынаючы $27

Hotel La Joya

пачынаючы $16

Рэкамендаваны славутасці бліжэйшых

Глядзіце ўсе Глядзіце ўсе
Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Kalasasaya

The Temple of Kalasasaya (kala for stone; saya or sayasta for standing

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Вароты Сонца

«Вароты Сонца» — помнік архітэктуры старажытна-індзейскай цывілізацы

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
San Francisco Church (La Paz)

The Basilica of San Francisco in the city of La Paz, Bolivia, is a

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Chacaltaya

Chacaltaya is a glacierial mountain range in Bolivia with an elevation

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Возера Тытыкака

Тытыка́ка (ісп.: Titicaca, кечуа: Titiqaqa, аймара: Titiqaqa

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Iskanwaya

Iskanwaya is a pre-Columbian ruin site, situated on a mountain ridge

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Jach'a Phasa

Jach'a Phasa (Aymara, jach'a big, large, hispanicized spellings

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Альтыплана

Алтыпла́на (ісп.: Altiplano, літаральна 'высокая раўніна') — в

Падобныя турыстычныя славутасці

Глядзіце ўсе Глядзіце ўсе
Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Мачу-Пікчу

Мачу-Пікчу (кечуа: Machu Pikchu, у перакладзе — «

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Акропаль

паль}} (грэч.: ákros «верхні» + pólis «горад»): узвышан

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Персепаліс

Персе́паліс (стар.-грэч.: Περσέπολις, перс.: تخت جمشید) — археалаг

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Кебрада-дэ-Умаўака

Кебрада-дэ-Умаўака (ісп.: La Quebrada de Humahuaca) — стара

Дадаць у абранае
Я быў тут
Наведалі
Пампеі

Пампе́і (лац.: Pompeii, італ.: Pompei, неап.: Pompei; грэч.: Πο

Паглядзець усе падобныя месцы